koncert

28.11.2009 sobota, 22:00, Teatr Polski

Evan Shaw Parker

Evan Shaw Parker (urodzony 5 kwietnia 1944 r. w Brystolu)- Brytyjczyk, improwizujący saksofonista europejskiej sceny free-jazzu.
Nagrywając i występując z wieloma wykonawcami, Parker stał się kluczową figura w kwestii rozwoju europejskiego free-jazzu i wolnej improwizacji, a także utorował drogę i w zasadzie rozprzestrzenił wachlarz poszerzonych technik [muzycznych]. Krytyk Ron Wynn opisuje Parkera jako ? jednego z najbardziej innowacyjnych i intrygujących saksofonistów europejskich? jego twórczość nie jest przeznaczona dla pruderyjnych?.

Parker jest jednak lepiej znany ze swojej późniejszej pracy, która niezwykle szybko zasymilowałą amerykańską awangardę- Johna Coltrane?a, Pharoah Sanders, Albert?a Ayler?a i innych, oraz uchwyciła jego własny, natychmiastowo rozpoznawalny styl.  Muzyka saksofonisty z lat 60tych i 70tych jest ostra, surowa i niepokojąca, obejmuje drżące, wirujące linie melodyczne, które raczej przyjmują pewien kształt aniżeli uchwytną treść melodyczną; czasem Parker robi użytek z czystych dźwięków w sposób przypominający bardziej radykalne nagrania Steve?a Alcy?ego z lat 70tych, czy też pracę niektórych członków AACM.

Parker rozpoczął kształtowanie metody szybkiego warstwowania harmoniki i fałszywych tonów w celu stworzenia zwartych kontrapunktowych splotów; praca nad metodą obejmowała eksperymentowanie z plastikowymi piszczałkami, cykliczne i szybkie ruchy językiem, z początku tak intensywne, że krew kapała z saksofonu na podłogę.
Późniejsze nagrania są tak samo imponujące, jednak mniej drażliwe i bardziej konsekwentne w swym stylu, jako że styl artysty stał się bardziej hermetyczny.
Mimo to, nagrania Evana Parkera są nadal czymś czemu musimy stawiać czoła, a niektóre z  jego płyt, jak na przykład ?America 2003? są tak samo pasjonujące i satysfakcjonujące jak którekolwiek z jego wcześniejszych nagrań.

Parker zaczął się mocno interesować elektroniką (zazwyczaj poprzez współpracę z takimi artystami jak Phil Wachsmann, Walter Prati, Joel Ryan czy Lawrence Casserley), tak aby elektronicznie procesować swoją grę na żywo, kreując sprzężenie zwrotne lub ruchomy płaszcz dźwiękowy.

Parker nagrał niezliczoną ilość albumów zarówno solo, jak i jako lider grup; występował i nagrywał z Peterem Brotzmann?em (i jego epokowym ?Machine Gun? w 1968), John?em Stevens?em, Derek?iem Bailey?m, Keith?em Rowe, Joe McPhee, Anthony?m Braxton?em, Cecil Taylor i wieloma innymi. Dwoma kluczowymi współtwórcami było trio stworzone wraz z pianistą Alexandrem von Schlippenbach?em i perkusistą Paul?em Lovens?em (zarejestrowane na nagraniach takich jak ?Pakistani Pomade? i ?Elf Bagatellen?) oraz trio współtworzone z basistą Barry?m Guy?em i perkusistą Paul?em Lytton?em.
W pięćdziesiąte urodziny Parkera, oba wspomniane zespoły zagrały razem na koncercie w Londynie. Rezultatem tego przedsięwzięcia ukazało się nagrania ?50th Birthday concert? wydane przez Leo Records.

W 1970 roku Parker, Bailey i trębacz Tony Oxley założyli wspólnie firmę nagraniową ?Incus?, która była jednym z najważniejszych studiów dokumentujących muzykę improwizowaną (Studio kontynuowalo pracę pod wyłączną kontrolą Bailey?a, po rozejściu się dróg mężczyzn we wczesnych latach 80tych).
Obecnie Parker pozostaje kuratorem ?etykiety? ?Psi?, która jest wydawana przez ?Martin Davidson?s Emanem Records?, Daje również comiesięczne koncerty w londyńskim ?Vortex Jazz Club? Pomimo .ze praca Parkera skupia się wokół wolnej improwizacji, okazjonalnie pojawia się w bardziej konwencjonalnych kontekstach jazzowych, tak jak big band Charlie?go Watts?a czy ensemble Kenny?ego Wheeler?a; uczestniczył również w nagraniu Gavin?a Bryars?a ?After the Requiem?, wykonując kompozycje ? Alaric I lub II? jako część kwartetu saksofonowego.

Parker jest jednym z kilku saksofonistów dla których gra bez akompaniamentu tworzy  zasadnicza część jego pracy.

Alexander v. Schlippenbach

Alexander v. Schlippenbach - jeden z pierwszych I najstarszych europejskich liderów grup free jazzu. Muzyka pianisty Alexandra von Schlippenbacha miksuje wolne i współczesne elementy klasyki razem z jego rewelacyjnymi solówkami, które często scalają kompozycje.
Schlippenbach założył The Globe Unity Orchestra w 1966 aby wykonać dzieło ?Globe Unity?, na zlecenie Berliner Jazztage.

Pozostał związany z orkiestrą aż do lat 80tych. Schlippenbach zacząl brać lekcje w wieku lat ośmiu, studiował w Kolonii w Staatliche Hochschule fur Musik razem z kompozytorami Bernard?em Alois?em Zimmermannem i Rudolfem Petzold?em. W 1963 grał z ?Gunther Hampel? i współtworzył kwintet ?Manfred Schoof od 1964 do 1967 roku. Po 1967 artysta kierował różnymi zespołami, między innymi trio z Evanem parkerem i Paul?em Lovens?em w 1970, oraz duet ze Sven-Ake Johanson?em, który stworzyli w 1976.
W póżnych latach 80tych założył ?Berlin Contemporary Jazz Orchestra?, gdzie występowało wielu szanowanych muzyków europejskiej awangardy jazzowej, wtym Evan Parker, Paul Lovens, Kenny Wheeler, Misha Mengelberg i Aki Takase. W latach 90tych pianista pracował z Tony Olexley?em, Sam?em Rivers?em i Aki Takase. Rok 1999 nadał początek występom i nagraniom radiowym kompletnych prac ?Thelonius Monks?, razem z Rudi Mahall?em i jego grupą.

Paul Lovens

Paul Lovens - urodzony w Aachen w Niemczech 6 czerwca 1949 roku. Gra na bębnach, instrumentach perkusyjnych, pile muzycznej, etc
Lovens grał na bębnach już jako dziecko, będąc samoukiem, począwszy od czternastego roku życia grał w zespołach o zróżnicowanym stylu jazzowym i muzyki popularnej, a od 1969 roku pracuje niemal wyłącznie jako improwizator na samodzielnie wyselekcjonowanych instrumentach. Pracował w międzynarodowym towarzystwie wraz z większością wiodących muzyków free jazzu i wolnej improwizacji, spośród których wymienic można ?Globe Unity Orchestra?, ?The Berlin Contemporary Jazz Orchestra?, ?The Sclippenbach Trio?, ?Quintet Moderne?, ?Company?, oraz w duecie z Paulem Lytton?em. Koncertował w ponad czterdziestu krajach, jest założycielem i członkiem kooperacji muzycznej, wydaje nagrania sygnowane przez założoną w 1976 roku wytwórnię ?Po Torch Records?. Pracował z malarzem Herbertem Bardenheurem.

Niezwykle rzadko występuje solo, i mimo że daje okazjonalne koncerty ad-hoc, jest związany z projektami filmowymi, tanecznymi, czy też aktorami. Jednak jego głównym zainteresowaniem jest praca nad improwizacjami muzycznymi w małych, zorganizowanych grupach. W polowie lat 90tych, te małe zespoły liczyły około szesnastu, spośród których kilka było częścią specjalnej selekcji o nazwie ?vermogen?.

Paul Lovens w pewien sposób uosabia  wolnego perkusjonistę, który nie nadaje jedynie rytmu i nie wprowadza innych w akcję, ale słucha, nadaje barwę, wnosi  własny wkład, prowadzi, a czasem kieruje całością współtworzonego dźwięku. Obecni na jego koncercie nie mogą nie dać się poruszyć jego intensywnością wykonania i koncentracją; panuje nadrzędne poczucie, że nawet najbardziej, zdawałoby się przypadkowe zdarzenia są zaplanowane.